ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ

Կազմել այնպիսի ստորադասական նախադասություն, որի երկրորդական միտքը (մասը, նախադասությունը) կատարի:

• ենթակայի պաշտոն, օրինակ՝
  • Եկավ նա, ով վաղուց էր խոստացել գալ:
  • Եկավ նա, ով կոտրել էր ծաղկամանը։
• ստորոգելիի պաշտոն, օրինակ՝
  • Իմ ուզածն այն էր, որ ամեն բան լավ ավարտվեր:
  • Իմ ասածն այն էր, որ չանես էլ նման բան։
• որոշչի պաշտոն

Նա գրեց այն գրիչով, որը մեծ էր։

• հատկացուցչի պաշտոն

Ես կերակրիցի նրա ձագին, ում երեկ տեսել էի։

• բացահայտչի պաշտոն

Եկավ նա, ով երեկ ուշացել էր։

• ուղիղ խնդրի պաշտոն, անուղղակի տարբեր խնդիրների պաշտոններ

Ես վերցրի այն, ինչ սեղանին էր։

Ես մոտեցա նրան, ով այնտեղ էր կանգնած։

• տարբեր պարագաների պաշտոններ

Ես եկա այն ժամանակ, երբ ծագեց արևը։

Ես կերա այնքան, ինչքան դու երեկ էիր կերել

ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ

Ընդգվածներից ո՞րը նախադասություն չէ

1)    Մի փոքր անզգուշություն, և ամբողջ աշխատանքդ ջուրը կընկներ:

2)    Իմ զայրույթը լիքն է սիրով, իմ գիշերը` լիքն աստղերով:

3)    Կոտորած,կոտորած, կոտորած…Քաղաքներուն մեջ և քաղաքներից դուրս…

4)    Սիրտս, չգիտեմ ինչու, վատ բան է գուշակում:

Ընդծվածներից ո՞րն է միակազմ նախադասություն:

1)    Ոհ, կը դողդոջեմ, տժգույն եմ, տժգույն:

2)    Ախ, իմ բախտը կանչում է ինձ,

Չեմ հասկանում` դեպի ուր…

3)   Լռություն, լռություն, լռություն անսահման…

4)    Կյանքն անցնում է տիեզերքում զընգալեն,

Մեկն ապրում է, մյուսը` սպասում. Թասդ բե’ր:

8.   Ո՞ր նախադասությունը միակազմ չէ:

1)    Բարելավել վերահսկողական աշխատանքները:

2)    Խելոքին` գերի, անգետին` ոչ սիրելի:

3)    Մթնշաղ է. անձրևում է միալար:

4)    Աշխատանքից հոգնեցին:

Ո՞րն է անենթակա նախադասություն:

1)    Քայլել ու քայլել, թափառել մենակ աշխարհի փոշոտ ճանապարհներին…

2)    Պտուղդ քաղող չկա, մասրենի’…

3)    Պտուղը ծառից են ճանաչում:

4)    Կախարդվածի պես կանգնած`

Տներ, տներ ավերակ…

Ո՞րն է անենթակա նախադասություն:

1)    Մամուռներում կորան արահետ ու կածան:

2)    Ինձ հառաչել չթողին,

Էլ ուր մնաց շառաչել:

3)    Եկան օրեր ու անցան,

Ու ինձ ոչինչ չմնաց:

4)    Մանուկ հասակիս հնչուն ծիծաղի

Արձագանքն ահա լսում եմ նորից

160-115 Արտավազդ առաջին, 115 Արտավազդ պարտվում է, և Տիգրան մեծին տալիս է Պարսկաստանին։ 115-95֊ից Տիգրան առաջինն է և երբոր մեռնում է, Հայերը պահանջում են Տիգրան մեծին վերադարձնել։ Հայաստաննել զիչում է, որ ստանա Տիգրանին։ 94 ծոփք միավորում է։ 94 Պոնտօսի թագավորությունը հակասության տակ են հայտվում Հռոմի հետ։ Պոնտոսը դառնում է Մեծ Հայկի դաշնակիցը, և կռվում են Հռոմի դեմ։ 94 թվականին Արտաշատում կնքվեց պաիմանագիրը։ Հայաստանը գործողության ազատության է ստանում, նվաճել կոնտովիկյան անցնում է Մեծ Հայկ։ 93֊ին հարցակվում են կոնտովիկյանի վրա։ Կոնտովիկյան դիմում է Հռոմին, Սուլա հզորավորը դուրս է հանում Հայերին Կոնտովիկյաից, գնում է ապրտանական, վիրքաղվան, և հայտնվում է Պարսկաստան 87։ 70 հիվետները հետ ենք ստանում։ Սելեվկյաններին է բաղվում։ 3 թեկնածու, Յեգիպտոս, Մեծ հայկ, Պոնտոս որ գրավեն Սելեվկյանները։ 84 Անտիոպ մայրաքաղաքում Տիգրան Մեծը Սելեվկյաններին գրավում է և 17 տարի կառավարում է։ Քաղաքական ազդեծություն է ունենում իզրայելի վրա։ 3 կարգի տարածքների, բուն հայկական, նվաճած, և քաղաքական ազդեծություն։ Տիգրանակերտ 80-70-ի ժամանակ է կառուցվում, կառուցում է կենտրոնում։ Անդիոքի մայրաքաղաքը, մեր թագավորության դուրս էր։ Տիգրանը կառուցել է ճանապարհ կապելով Անդիոքի, Տիգրանակերտ, և Արտաշատը։ 69-66 Արտաշատի պաիմանագիր։

Արտաշեսիներ

Սելեվկիոսի գերպետությունը, որը առաջացավ մակեդոնացուց հետո։ Սկսում ենք Հռոմի դեմ կռվել։ 190 Մագնեսիա֊ի ճակատամարտից հետո Արշակունիները անկախացնում է Հայաստանը։ 2֊րդ դար, Մեծ Հայկ, Փոքր Հայկ։ 160-Արտաշեսի ժամանակ, գնաց հյուսիս, հարավ, և հետ բերեց հայկական հողերը, բացի ծովկից։ Բարեփոխումներ երեք տեսակի․ Սահմանաքարեր։ Ագարակատիրոչ և գյուղացու տարացքի միջև սահման է դնում։ Զորքը բաժանեց չորս մասի․ Արևելյան, Հյուսիսային, Հարավային, Արևմծյան։ Պետությունը բաժանում է 120 նահանգների, (Ստրատեգիաներ). 185 թվականին, արաքս և մեծամոր գետերի միջակետկում կառուցում է Արտաշատը։ Արտաշատը կառուցեց մայրաքաղաքը և նրան օգնեց Անիբալ։ 160 թվականին Արտաշատը մահացավ։

Ճանճերի տերը

Պատմությունը երեխաների մասին է, ովքեր ինչ֊ինչ պատճառներով ընկել են անմարդաբնակ կղզի ու փորձում են էնտեղ գոյատեւել։ Կարդալուց գիտեի, որ հորինված պատմություն է, բայց Գոլդինգը էնքան մանրամասն ու հետեւողական էր նկարագրել, ու ամեն դետալն էնքան ճիշտ էր համապատասխանում երեխեքի հոգեբանությանը, որ անընդհատ վախենում էի՝ «հանկարծ իրականություն կլին։

Երվանդունյաց Հայաստան

Սկայորթի թագավոր միավորեց Հայկական հողերը, Պարույր Նահապետ, դառձավ 612 թվականին Երվանդ առաջինը թագավոր։ Երվանդ սականունյաց ունեցել է 40,000֊անոց բանակ։ Աշդահակի դեմ պարտվում է։ Տիգրան Երվնադյանը։ Կիրոսին առակցում է Տիգրանը և Մարականից դուրս ենք գալիս։ 529-ին Կիրոսը մահանում է, 524-ին մահանում է Տիգրանը։ Դարե Առաջին դառնում է Պարսկաստանի իշխանը և Հայաստանը մտնում է Արքիմեդյան իշխանության տակ։ Սադրապություններ։ Հայաստանը կառավարում Հայաստանի Սադրապությունը, 13-երրորդն էր։ 336-ին Ալեքսանդր Մեծ նվաճում է Պարսկաստանը, 2-րդ աշխարհակալություն։ 331-ին Գախգալայի ճակատամարտից հետո Հայաստանը անկախացավ։ 301-ին ավարտվեց Երվանդունյաց Հայաստան։

Выполните задания

1. Подберите слова синонимы к слову ,,шедевр,,․
Исскуство, идеал, идеальная картина, творчество.
2. Образуйте от слова шедевр прилагательное, подобрав к нему ряд существительных, образуйте словосочетания в трех родах — м․р․, ж․ р․, с․ р․
Шередральный инструмент, шедеральная картина, шедевральное платье. 

3. Напишите небольшое сочинение, включив него слова։ истинный, мастерская, шедевр, полотно, пейзаж, краски, палитра, кисть․
Однажды в мастерсткую истинного художника зашёл мальенький мальчик, и сказал:
-Ого, это место и правда красивое… Ой, простите не заметил ,- сказал он мастеру -, я пришёл к вам учится рисовать кистью как профессионал.
У мальчика было всё, политра, полотно, краски, кисть и так далее.
-Смотрю ты из далёких земель мальчик, я научи тебя делать настоящие шедевры.
Он показал рукой на всю хижину и она вся была развешана идеальными картинами.
Мальчик обрадовался но мастер его остановил и слазал:
-Для того что-бы понимать исскуство нужо увидеть немало красивых пейзажей.
Мальчик ответил:
-По дороге сюда я что только не повидал.
-Ну тогда присажывайся, начинаем сегодня…

ԱՆԿԱՆՈՆ ԲԱՅԵՐ

Գտիր անկանոն բայերը, որոշիր եղանակը, ժամանակը, սեռը եթե անդեմ է, դերձայական ձևը.

1. Ամպերը ճերմակ երամով անցան, իմ սիրտն է լալիս կարոտով անհուն։
2. Գիտեինք, որ քեռիս զինվոր եղած ժամանակ ընդդիմացել է։
3. Հետո կուշտ կերած մեր հյուրերը սկսեցին բարձրանալ քարոտ արահետով։
4. Երազ տեսա՝ Սայաթ-Նովեն մոտս եկավ սազը ձեռին։
5. Սիրտս վառեց, մոխիր դարձավ, ինքը կրակ ու հուր մնաց.
   Դու էլ նրա գովքը արա, որ գա ոսկե մասը ձեռքին։՝՝՝՝
6. Բոլորը տամ ու նվիրեմ, ինձ ոչ մի հուր թող չմնա,
   Դու չմրսես ձմռան ցրտում. բոլորը քեզ…
7. Ոչ ոք չէր համարձակվում որևէ բան ասել։
8. Ես ամուր առողջություն ունեի և կարող էի մինչև լույս աշխատել։

Եղած-հարակատար, պարզ
Կերած-հարակատար, պարզ
Տեսա-անցյալ կատարյալ
Եկավ-անցյալ կատարյալ, սահմանական, 3-րդ դեմք, եզակի, պարզ
Դարձավ-սահմանական, անցյալ կատարյալ, 3-րդ դեմք, եզակի, չեզոք
Արա-հրամայական, 2-րդ դեմք, եզակի
Գա-անկատար ներկա, 3-րդ դեմք, սահմանական, եզակի, պարզ
Տամ-անկատար ներկա, 1-ին դեմք, սահմանական, եզակի, պարզ

ՀԱՅՈՑ ԼԵԶՈՒ

Ներգործող խնդիրով նախադասությունները շրջել՝ դարձնելով ուղիղ խնդիր ունեցող նախադասություններ:

• Մառախուղի թանձր քուլաները հալածվում էին քամուց: Քամին հալածում էր մառախուղի թանձր քուլաները։
• Արագ հինգ դիմում լրացվեց Սիմոնի կողմից: Սիմոնը արագ հինգ դիմում լրացրեց։
• Ամրոցի աշտարակներն ամեն գիշեր լուսավորվում էին նրա կողմից: Նա ամեն գիշեր լուսավորում էր ամրոցի աշտարակները։
• Պարսպի ներսը ծածկված էր բերրի պտղածառերով, խաղողի որթերով և ծաղկող թփերով: Բերրի պտղածառերը, խաղողի որթերը և ծածկող թփերը ծածկում էին պարսպի ներսը։
• Բարձրահասակ բարդին թեթև օրորվում էր գիշերային մեղմ քամուց: Գիշերային մեղմ քամին թեթև օրորում էր բարձրահասակ բարդին։

Գտել ենթական և ուղիղ խնդիրը։

1․ Մեսրոպ Մաշտոցն ստեղծեց հայոց գրերը։ (Մաշտոցն — ենթակա, գրերը — ուղիղ խնդիր)

2․Տղան միայնակ վերանորոգեց տունը։

3․ Գիրքը փոխանցեց ընկերոջը։ (նա — ենթակա, գիրքը — ուղիղ խնդիր)

4․ Հեքիաթները հորինում են մարդիկ` կյանքի տխրությունը ցրելու համար։ (մարդիկ — ենթակա, հեքիաթները — ուղիղ խնդիր)

5․ Նա սիրում է մայրիկին։ (նա — ենթակա, մայրիկին — ուղիղ խնդիր)

Գտնել հանգման անուղղակի խնդիրները։

• Զբոսաշրջիկները մոտեցան եկեղեցուն։
• Երեխան հավատում էր մոր խոսքին։
• Ծեր կինն աղոթում էր Աստծուն։
• Փողոցով քայլելիս ժպտում էր բոլորին։

Գտիր նախադասությունների ենթական, ստորոգյալը, ուղիղ խնդիրը և հանգման խնդիրը։

• Աշակերտը մի անգամ հարց ուղղեց վարպետին: (ենթակա — աշակերտը, ստորոգյալ — ուղղեց, ուղիղ խնդիր — հարց, հանգման խնդիր — վարպետին)
• Կարճ ժամանակում նա վաճառեց ապրանքը անգլիացիներին: (ենթակա — նա, ստորոգյալ — վաճառեց, ուղիղ խնդիր — ապրանքը, հանգման խնդիր — անգլիացիներին)
• Դասղեկը գիրքը հանձնեց երեխային: (ենթակա — դասղեկը, ստորոգյալ — հանձնեց, ուղիղ խնդիր — գիրքը, հանգման խնդիր — երեխային)
• Իմ մտքում հրաժեշտի խոսքեր եմ ասում հին քաղաքին, իմ ընկեր Անդոյին: (ենթակա — ես, ստորոգյալ — ասում եմ, ուղիղ խնդիր — խոսքեր, հանգման խնդիր — քաղաքին, Անդոյին)
• Աստված Մովսեսին պատվիրում է մոլորյալ ժողովրդին դարձի բերել: (ենթակա — Աստված, ստորոգյալ — պատվիրում է, ուղիղ խնդիր — դարձի բերել, հանգման խնդիր — Մովսեսին)

Հովհաննես Թումանյանի